Hoe maak je een eeuwenoud instituut toekomstbestendig?
Elke nieuwe generatie royals deint met mate mee op de tijdgeest. Prinses Beatrix maakte als koningin korte metten met het gebrek aan zakelijkheid dat de toon van haar moeder Juliana als koningin was. En koning Willem-Alexander is juist weer wat informeler en sociaal soepeler dan zijn zakelijke moeder Beatrix.
Wat het beleid van de Prinses van Oranje wordt, is afwachten. Feit is wel dat ze het niet makkelijk zal krijgen om de monarchie toekomstbestendig te maken. Maar het kán wel.
Maandblad Vorsten deed onderzoek naar hoe de stemming onder de (koningsgezinde) lezers is. Nederland zal niet snel een republiek worden, maar ook wie het koningshuis steunt, heeft de nodige verbeterpuntjes over het functioneren van het Koninklijk Huis. Vijf belangrijke aanpassingen kunnen er volgens de respondenten voor zorgen dat de monarchie relevant blijft en toekomstbestendig wordt.
De kosten liggen gevoelig
Ter gelegenheid van het 50-jarig bestaan voerde Vorsten in oktober 2023 een onderzoek uit onder lezers en volgers van Vorsten en Plus Magazine. Oranjefans én ouderen dus; van oudsher de trouwste fans van de monarchie.
Een aantal koninklijke misstappen uit het verleden zoals de Griekse vakantie in Corona-tijd en de koop van een duur jacht heeft ook hun vertrouwen geschaad, zegt 44%. Maar een koningshuis draagt bij aan onze nationale trots en is belangrijk voor de Nederlandse handels- en diplomatieke relaties. Alleen… die kosten (51%), die privileges (39%) en dat systeem van erfopvolging (25%): dat zijn toch wel drie (zwaarwegende) nadelen, ook voor veel koningsgezinden.
Vijf belangrijke aanpassingen volgens de ondervraagden:
- Het moet zichtbaarder worden wat de koning en koningin allemaal doen (75%)
- Ook de koning(in) moet belasting betalen – net als andere Nederlanders (69%)
- Het koningshuis moet meer openheid van zaken geven (58%)
- Het koningspaar, hun dochters en andere mogelijke troonopvolgers moeten beter beschermd worden (55%)
- De kosten van de monarchie moeten omlaag (53%)
Amalia krijgt nog alle vertrouwen
In Amalia als toekomstige koningin heeft 78% het volste vertrouwen. Deze ‘powerprinses’ gaat het even goed (41%) of zelfs beter (28%) doen dan haar vader. 80% van de respondenten zou het overigens heel goed begrijpen als Amalia afziet van de troonsopvolging: de nadelen zijn volgens bijna tweederde voor haar groter dan de voordelen.
Nog even dit
Los van het onderzoek van de collega’s van Vorsten is ons advies aan Amalia om wat zichtbaarder te worden. Onbekend maakt onbemind en om leeftijdsgenoten mee te krijgen – niet onbelangrijk voor de toekomst – moeten ze wel een beetje mee kunnen leven en wat kunnen herkennen in het aanstaand staatshoofd.
Nu heeft de prinses door haar strenge beveiliging en buitengewone omstandigheden weinig ruimte om eens spontaan op stap te gaan. Maar wat de Oranjes momenteel laten liggen aan eens een selfie, een zussenmoment of een persoonlijke boodschap die haar veiligheid niet in gevaar zouden brengen, is echt te zonde voor woorden. Als je niet investeert in de relatie met de mensen die je vertegenwoordigt, moet je niet vreemd opkijken als je populariteit daalt. Maak het haar niet moeilijker dan het al is.
